Omvangrijk kunstwerk in het landschap

De onthulling, op 21 april, van het monument ter markering van de vindplaats van het Meisje van Yde, komt op deze wijkwebsite ter sprake omdat de maker van het kunstwerk, Derk den Boer, in De Paddepoel woont en werkt. Het kunstwerk dat in het landschap is gerealiseerd, draagt de titel Gebroken Cirkel, en die is, centraal in de kruin van de boom, in het ruim bemeten oppervlak, te herkennen.

Grote waarderingTijdens de onthulling, in aanwezigheid van tal van hoogwaardigheidsbekleders t van de gemeente Tynaarlo ─ waarbinnen zich Yde bevindt ─, de instantie die tevens de opdrachtgever van het project is. Het meest opvallende, en tegelijkertijd het meest positieve in deze context, is het gegeven dat Derk den Boer dit kunstwerk heeft kunnen realiseren met stenen van verschillende afmetingen ─ variërend van relatief klein tot en met, in principe, onhandelbaar groot ─, welke alle uit de bodem van die gemeente afkomstig zijn en waarvan zo menige wellicht even lang als, of zelfs nog veel meer tijd in de grond hebben gelegen dan, het in 1897 gevonden veenlijk dat als Meisje van Yde de geschiedenis is ingegaan en dat inmiddels bij de tien meest bekeken expositiestukken van de wereld behoort.

Eén van de twee wethouders van de gemeente Yde, die bij de officiële onthulling aanwezig was, sprak met grote waardering over dit project van Derk den Boer. In haar voorkomen toonde ze zelf een intense kleurgevoeligheid en een daaraan gekoppeld inzicht in passende kleurcombinaties. Wellicht dat die sensitiviteit ertoe kan bijdragen dat het werk de nodige uitbreiding krijgt, zoals die aanvankelijk was voorzien en om financiële redenen nog niet tot in detail kon worden uitgevoerd.

Natuursteen als materiaal

Met Gebroken Cirkel heeft Derk den Boer zijn grootste landschapswerk tot dusver gerealiseerd. Daarvoor heeft hij gebruik gemaakt van meer dan zeshonderd zwerfkeien, die op ‘de plek des onheils’ van ruim een eeuw geleden, tezamen een labyrint vormen in de gestalte van een boom, die nu een vaste plek heeft gekregen in het landschap tussen Yde en Vries.

Gebroken Cirkel is niet het eerste landschapswerk dat Den Boer in praktijk heeft gebracht. In 2007 heeft de kunstenaar in Zeegse het project De Zevensprong aan de Zeegsesteeg voltooid. Weliswaar is dat een project van geringere proporties als dat in Yde, maar het valt zeer in de smaak bij degenen die het komen bekijken.

Deel van groter geheel
Het omvangrijke project bij Yde vormt een onderdeel van een groter geheel dat de kunstenaar van de overkoepelende benaming Oases in Stad en Land heeft voorzien. Dit meerledige project bestaat uit diverse plannen, waarvan een deel ─ het Rietland Oaseproject ─ in uitvoering is en een een ander deel zijn beslag nog moet krijgen. De daarin verankerde vruchtbaarheid ─ een eerste vereiste voor welke oase dan ook ─ kan rekenen op internationale aandacht, als Derk den Boer in december 2011 deze plannen zal presenteren in Florence, de meest klassieke kunststad van Italië. Dat gebeurt tijdens een grote kunstmanifestatie, op verzoek van de organisatie daarvan. Dat gebeuren heeft wereldwijde vermaardheid verworven als Biënnale (tweejaarlijkse manifestatie) van Florence.

Het feit dat een kunstenaar uit Groningen voor zo’n manifestatie wordt uitgenodigd, dient een gemeenschap ─ die zich lange tijd heeft willen manifesteren als kunststad welke zich kan meten met de grotere plaatsen in de randstad Holland ─ trots te stemmen, weliswaar zonder chauvinisme, maar met een gepast gevoel voor eigenwaarde.

Gestroomlijnde gevoelsmatigheid

Dat Derk den Boer een sterke gevoelsrelatie heeft met het fenomeen natuur en de daarbij behorende steensoorten, geniet in onze noordelijke stadswijken al geruime tijd bekendheid, en sedert kort wat meer doordat hij enige keren achtereen heeft deelgenomen aan de Doe Mee-dagen in Atelier Zonneschijn waar enkele stukken van hem waren uitgestald. Sommige daarvan waren eveneens te zien tijdens de Kunstmarkt die enige weken geleden, twee dagen achtereen in het Winkelcentrum Paddepoel, werd gehouden.

Al die van steen gemaakte stukken, zoals de cyclus Zwanenkring, getuigen van een diepgewortelde sensitiviteit, die naar de oppervlakte werd gestuwd om zich aldaar te uiten in beelden van vooral dieren. Desondanks vormen zij het bewijs voor de stelling dat erotiek aan de basis ligt van vrijwel alle vormen van kunst, wellicht met uitzondering van uitsluitend cerebrale kunst, dat wil zeggen die uitingen welke tot stand zijn gekomen als gevolg van uitsluitend nuchtere denkprocessen.

Instinctief vormgegeven

De door zachte rondingen en andersoortige welvingen tot uitdrukking gebrachte, instinctief vormgegeven, stukken oefenen zelf weer een zeer erotiserende aantrekkingskracht uit, waardoor je sterk geneigd bent deze stuk voor stuk aan te raken. Zeg maar gerust: te liefkozen. Dergelijke aanrakingen leiden niet zelden tot een getrapte vorm van vruchtbaarheid; in eerste instantie door de broodnodige wisselwerking tussen de subjectiviteit van de maker en die van de beschouwer. Dat is het wezenskenmerk van alle kunsten: de deelname van allen die ermee in ─ figuurlijke dan wel letterlijke ─ aanraking komen, want dat activerende element vormt de eerste opgave van openbare kunst in welke vorm dan ook.

(bron: heinz wallisch)

Een fotoreportage met tekst: klik hier