De gele knolamaniet (Amanita citrina, synoniem: Amanita mappa) is een algemeen voorkomende paddenstoel uit het geslacht der amanieten (Amanita). De soort wordt makkelijk verward met de zeer giftige groene knolamaniet (Amanita phalloides).
De gele knolamaniet wordt in het Engels daarom ook wel aangeduid met false death cap.
Er bestaat een variëteit van de gele knolamaniet: de witte knolamaniet (Amanita citrina var. alba). Deze onderscheidt zich van de gele knolamaniet doordat deze helemaal wit is en nergens, op de velumresten op de hoed na, geen geelverkleuring vertoont.
De gele knolamaniet bezit een bolvormige gewelfde tot vlakke ronde hoed, die 4 tot 10 centimeter in diameter kan worden. Het oppervlak is meestal glad, maar kan soms lokaal oranje tot lichtbruine oneffenheden vertonen. De hoed en de steel zijn ivoorwit tot bleek citroengeel van kleur. De lamellen zijn vlezig en wit. De paddenstoel wordt 6 tot 12 centimeter hoog en bezit een met een beurs omgeven knolvoet. De steel is uitgesproken cilindrisch en bezit een hoog aangezette, afhangende ring, die bij aanraking bruin kan verkleuren. De sporen zijn wit, zo goed als rond en worden 7 tot 10 micrometer groot.
De gele knolamaniet ruikt naar rauwe aardappelen.
De toxiciteit van de soort is toe te schrijven aan de aanwezigheid van het gif alfa-amanitine, hetgeen door de Universiteit van Cambridge werd vastgesteld. Evenwel werd aangetoond dat de hoeveelheid gif zeer beperkt is. Dat impliceert dat er geen schadelijke effecten optreden wanneer een kleine hoeveelheid wordt ingeslikt. Bij grotere hoeveelheden kunnen symptomen van vergiftiging optreden.
Het grootste gevaar schuilt echter niet in de aanwezigheid van het alfa-amanitine, maar in het feit dat deze soort zeer makkelijk verward kan worden met de veel giftiger groene knolamaniet. Daarnaast kan de soort ook verward worden met de narcisamaniet (Amanita gemmata). De hoed van deze soort is echter veel geler gekleurd.
De gele knolamaniet gedijt in loofbossen en gemengde bossen, voornamelijk bij eiken en beuken. De soort komt voor op (verzuurde) zandgrond.
De gele knolamaniet is algemeen voorkomende paddenstoel. Wij spotten deze paddenstoel in De Braak in Eelde Paterswolde.
Bron: Wikipedia