Toekomst klimaat tussen [haakjes].
De [K][k]limaattop [in Parijs][in Frankrijk][georganiseerd door de VN] is nu [een week][zeven dagen][meer dan een week] onderweg. [Ambtenaren][Klimaatdeskundigen afgevaardigd door hun overheden][Onderhandelaars] hebben [intensief][constructief] aan [onderhandelingsteksten][tekstvoorstellen voor een onderhandelingsuitkomst][een eindtekst] gewerkt. Na [een week][zeven dagen][meer dan een week] ligt er een [compromis][tekst waarover nog verder over moet worden onderhandeld][raamwerk voor een eindakkoord].
Deze inleiding ziet eruit zoals vrijwel iedere alinea in de tekst die afgelopen zaterdag werd gepresenteerd als een tussentijds resultaat van een week onderhandelen tijdens de klimaattop in Parijs. De klimaattop zelf werd vorige week maandag groots geopend met toespraken van een grote groep wereldleiders. Vervolgens gingen vanaf dinsdag de klimaatdeskundigen van landen aan de slag met de echte onderhandelingen. Feitelijk gingen ze verder waar ze een paar weken geleden gebleven waren, bij een tekst die nog heel lang was, mede door alle haakjes waartussen alternatieve tekstvoorstellen stonden, ingediend door diverse landen.
Zo’n onderhandelingsproces gaat als volgt. Tijdens de klimaattop van Durban (Zuid-Afrika) in 2011 werd door meer dan 190 landen afgesproken dat er in 2015 een nieuw klimaatverdrag moest komen, met afspraken over klimaatbeleid voor de rest van de eeuw (om de wereldwijde temperatuurstijging gemiddeld beneden twee graden Celsius te houden, zie artikel van vorige week). De top in Parijs moet deze afspraken bezegelen. Vervolgens kwamen de onderhandelaars van deze landen een paar keer per jaar bij elkaar om een verdragtekst te schrijven. Ieder jaar in mei/juni werd er in Bonn (Duitsland) een meer technische klimaatconferentie gehouden met aan het einde van ieder jaar een grotere klimaattop, om te zien waar men stond met de onderhandelingen. Tussendoor ontmoetten onderhandelaars elkaar ook nog een paar keer per jaar om over details te praten. Met andere woorden, toen de klimaattop in Parijs vorige week begon, lag er een tekst waarvoor men al zo’n dertig keer bij elkaar was geweest.
Ieder land kan teksten voorstellen, die dan door de voorzitters in een lopend verhaal worden gezet. Vaak worden hiervoor twee voorzitters benoemd, een uit een industrie- en een uit een ontwikkelingsland. Als alle teksten verzameld zijn, trekken de voorzitters twee conclusies: 1. Er is veel te veel tekst, en 2. Landen verschillen van mening. De truc om toch alle teksten mee te nemen is om verschillende meningen tussen vierkante haakjes te zetten. Zo kan men het kiezen tussen teksten uitstellen. De kunst van onderhandelen is vervolgens om haakjes weg te halen door regel voor regel te proberen het eens te worden over de formulering. Daarbij moeten sommige landen verlies nemen, en [soms][vaak] proberen ze dat weer goed te maken door op een andere plek een nieuwe tekst in te dienen. De voorzitters zetten die dan weer netjes tussen haakjes.
Afgelopen zaterdag was het dan toch zover dat de onderhandelaars een tekst konden inleveren bij de Franse Minister van Buitenlandse Zaken Laurent Fabius, die ook voorzitter is van de Klimaattop in Parijs. Deze week gaan de ministers uit de deelnemende landen verder onderhandelen over de tekst. Hun taak is even helder als moeilijk: zij moeten alle resterende haakjes weghalen, maar dat betekent wel dat men het eens moet worden over een aantal moeilijke onderwerpen.
Vorige week noemden we die onderwerpen al: de temperatuur mag niet meer dan 2 graden Celsius stijgen, het delen van verantwoordelijkheid tussen industrie- en ontwikkelingslanden, en wie gaat wat betalen. Over deze onderwerpen is nog steeds geen overeenstemming, maar toch lijkt er reden voor optimisme. De ‘toon’ is veel positiever dan tijdens de vorige ‘allesbeslissende’ klimaattop (die van Kopenhagen in 2009) en de Franse voorzitter hecht eraan dat veel onderhandelingen goed te volgen zijn (in tegenstelling tot de achterkamertjes van Kopenhagen). Er is nog een week te gaan, en als het aankomt op geld en verantwoordelijkheden kan er nog van alles misgaan. Toch vertrouw ik erop volgende week een [positief verhaal] [neutraal verhaal met een optimistisch randje] [positief verhaal met enige mitsen en maren] te kunnen plaatsen op deze plek.