De schatbewaarder van FC Groningen houdt het meest van een GVAV-er
FC Groningen viert op 16 juni 2021 het vijftigjarig bestaan. Jos Leuvenkamp heeft over deze periode een meer dan indrukwekkende hoeveelheid plakboeken bijgehouden. Maar ook de voorganger van de FC, GVAV, wordt uitgebreid belicht in zijn collectie. En daar speelde zijn idool. De op tragische wijze om het leven gekomen doelman Tonny van Leeuwen. ‘Zoals hij heerste in het strafschopgebied, dat zie je nu helemaal niet meer.’
Leuvenkamp is een inmiddels 81-jarige pensionado die het tot zijn levenswerk heeft gemaakt om de geschiedenis van GVAV en FC Groningen te documenteren. Vanaf 1960 archiveert hij de wedstrijdverslagen van GVAV en daarna vanaf juni 1971 die van de FC. Jos bouwde een persoonlijke relatie op met Van Leeuwen. ‘In die tijd kwam je nog ‘gewoon’ bij voetballers thuis,’ vertelt de archivaris. ‘Ik ging met boeken naar Tonny en daar kreeg ik dan persfoto’s voor terug. Zijn snoekduiken waren legendarisch en gelukkig daarom ook vaak vastgelegd door verschillende fotografen. Hij was echt begaan met de supporters, baatte nog een sigarenzaak uit aan de Hereweg. Speelde nog tegen een bescheiden vergoeding. Hij is de enige individuele speler waarvoor ik ooit een speciaal plakboek heb aangelegd. Een unieke keeper en mens. Ik zal hem nooit vergeten.’
Noodlot
Van Leeuwen speelde maar liefst 232 wedstrijden voor GVAV en kwam tot twee interlands namens Nederland, tegen de DDR en Hongarije. Na een spectaculair seizoen met GVAV in de eerste divisie, waarin hij het hele seizoen slechts zeven tegentreffers kreeg te verwerken, en de club promoveerde kreeg hij op 14 juni 1971 een onderscheiding hiervoor van de KNVB. Op de weg terug kwam hij ter hoogte van Meppel door een fataal ongeluk om het leven in de vroege uren van 15 juni. Tonny van Leeuwen werd slechts 28 jaar oud. Een traumatische gebeurtenis, ook voor Leuvenkamp.
Verknocht aan Groningen
‘Verschrikkelijk. Ik denk er nog vaak aan terug. Hij kwam van Sparta en was hier gelukkig. Er zaten grote clubs achter hem aan, maar hij was verknocht aan Groningen. Het boek dat ik speciaal over hem heb bijgehouden bevat ook knipsels van zijn begrafenis. Heel veel mensen uit de voetbalwereld hebben toen hun laatste respect aan hem betoond.’ Op initiatief van de supportersvereniging van FC Groningen is de laatste jaren de Tonny van Leeuwen-trofee weer nieuw leven ingeblazen. Het bronzen beeldje gaat aan het einde van het seizoen naar de minst gepasseerde keeper in het betaalde voetbal. De club eerde hem verder door in de Euroborg de Noordtribune naar hem te vernoemen. En er staat een mooi standbeeld van hem voor het stadion van de hand van kunstenares Lia Krol. Zo is de naam van Tonny van Leeuwen nooit ver weg in Groningen.
Uitblinkers
In deze periode, de jaren zestig/zeventig, bouwde Leuvenkamp ook een vriendschap op met Martin Koeman die als speler aan GVAV verbonden was en daarna in allerlei hoedanigheden werkzaam was voor FC Groningen. ‘Ik zag Erwin en Ronald al heel jong met een bal tegen de tribune aan schoppen,’ lacht Leuvenkamp. ‘Dat zat er al heel vroeg in. Wat verderop in de geschiedenis heb ik hele goede herinneringen aan Erik Nevland, een pure prof waar iedereen een voorbeeld aan kon nemen, en Hennie Meijer die overal zijn kont indraaide en zo niet van de bal te krijgen was. Dat zijn nu zomaar twee namen die me snel even te binnen schieten. Het mooie aan FC Groningen vind ik dat het een echte volksclub is. Niet alleen van de Stad, ook van Ommeland. Procentueel gezien komen zelfs de meeste supporters uit de provincie als ik het goed heb.’
Winst tegen Ajax
Met alle plakboeken heeft Leuvenkamp ook herinneringen aan zijn eigen leven verzameld. ‘Het is gek, maar ik kijk er eigenlijk zelf niet veel in. Alleen dat boek van Tonny van Leeuwen wil ik nog weleens doorbladeren op de bank. De tijdsgeest is nu helemaal veranderd, maar ik geniet nog enorm van het voetbal. Zoals toen was wordt het niet meer. Dat geeft ook helemaal niet. Ik ga graag met de tijd mee, heb drie kinderen en ben ook al opa met een tweede kleinkind op komst. En ik kijk nog alle wedstrijd van FC Groningen met een buurman op de televisie, maar Tonny, ja dat was me wat. Ik herinner me nog dat hij een ongelukkig interlanddebuut kende op 5 april 1967 tegen de DDR. Oranje verloor met 4-3 en hij maakte geen goede indruk. In de daaropvolgende competitiewedstrijd, uit tegen Ajax, hield hij gewoon de nul en won GVAV met 0-1. Dat tekende zijn mentaliteit.’ Gelukkig zijn de herinneringen aan de spectaculaire doelman dus nog springlevend.
Tekst: Machiel Akkerman- Sport in Stad
Alle foto’s: klik hier
