Het begint in Groningen: voor wat echt van waarde is, is de titel van het coalitieakkoord van GroenLinks, PvdA, Partij voor de Dieren, SP en ChristenUnie. Met dit akkoord wil de coalitie regie nemen en sturen op wat echt van waarde is: het welzijn en de waardigheid van mensen en dieren, bestaanszekerheid, de kwaliteit van de leefomgeving en leefbaarheid van de planeet.
De coalitie staat voor een overheid die inwoners vertrouwt, die de regie neemt waar dat nodig is, zodat alle Groningers bestaanszekerheid en gelijke kansen hebben en de vrijheid om zichzelf te kunnen zijn. Waar meer overheidsregie is en minder marktwerking, ontstaat meer ruimte voor zeggenschap van inwoners over de eigen straat, buurt, wijk of dorp en over publieke voorzieningen die voor iedereen zijn.
De ambities van de coalitie zijn vertaald in vier sporen.
Spoor 1 Bestaanszekerheid bieden
Om bestaanszekerheid en gelijke kansen te bewerkstelligen moet je ongelijk investeren. Daar gaat de coalitie vol op inzetten om zo de kloof te dichten van de groeiende ongelijkheid in onze samenleving op het gebied van wonen, werkgelegenheid, onderwijs, inkomen, gezondheid en de energietransitie. De coalitie werkt toe naar een sociale samenleving waarin iedereen gelijke kansen krijgt en iedereen kan meedoen.
Dit betekent verlichting bieden aan mensen met de laagste inkomens, door de individuele inkomenstoeslag eerder toe te kennen: na twee jaar in plaats van na vijf jaar zoals nu. Ook wordt de afvalstoffenheffing voor de laagste inkomens na twee jaar kwijtgescholden in plaats van na drie jaar. Voor mensen die al schulden hebben komt een pauzeknop, zodat mensen even op adem kunnen komen en er een plan van aanpak kan worden gemaakt voor de toekomst.
Het aantal basisbanen krijgt een flinke impuls: van 50 naar 250.
Met in totaal 2500 extra sociale huur- en betaalbare koopwoningen zet de coalitie volop in op betaalbaar wonen.
De coalitie wil een Groningen dat veilig is voor iedereen en zet daarom extra in op veiligheid van vrouwen en kinderen, uitstapprogramma’s en aanpak mensenhandel.
Spoor 2 Groningen groeit groen en eerlijk
Groningen groeit de komende jaren hard. De keuzes van de zesde gemeente van het land hebben invloed op Groningers, op het Noorden en op Nederland. Daarom gaat de coalitie actief en zorgvuldig regie voeren op ruimtelijke ordening. Ze kiest voor groene en eerlijke groei: bestrijden van de klimaatcrisis door minder energieverbruik, meer duurzame energie en meer betaalbare woningen in veilige wijken en dorpen. Om de regierol van de gemeente te versterken en een zo maximaal mogelijk resultaat te halen wordt een groot deel van de inzet en activiteiten voor de energietransitie samen met de fondsen en subsidies onder gebracht in een gemeentelijk energiebedrijf. Ook het Fonds Energietransitie is hier onderdeel van.
Daarnaast is er een herbezinning op de relatie met natuur en dieren, een nieuw soort rentmeesterschap om Groningen leefbaar te houden voor volgende generaties. Groningen wil gezamenlijk met kennisinstellingen, bedrijven en medeoverheden in de regio koploper worden in de eiwit- en voedseltransitie.
De gemeentelijke ecologische structuur (GES) krijgt een update, wordt versterkt en vormt een belangrijk kader om te zorgen dat de groei van de gemeente én natuurbehoud op een goede manier vorm krijgen.
Spoor 3 Gelijke kansen voor alle Groningers
Iedereen verdient gelijke kansen. Om dat mogelijk te maken moet de ongelijkheid in de gemeente worden aangepakt en moet de kloof tussen verschillen in levensverwachting en gezondheid worden gedicht. De coalitie versnelt en verbreedt de aanpak van de noordelijke wijken en investeert in sociale samenhang. Ze gaat voor sociale dorpen en wijken en zet daarom in op ontmoetingsplekken, sport in openbare ruimte en hofjeswoningen.
De coalitie gaat strakker regie voeren op zorg en ondersteuning met minder ruimte voor marktwerking. Ze investeert in goed onderwijs, in werkgelegenheid voor iedereen en in een bruisende culturele sector. Ze stimuleert sport en bewegen en wil een gemeente zijn waarin iedereen zich thuis voelt.
De wijkvernieuwing in De Wijert, Beijum, Indische Buurt/De Hoogte en Selwerd wordt onverminderd voortgezet. De financiering voor de wijkvernieuwing wordt voor de lange termijn verankerd want wijkvernieuwing vereist een lange adem. Er komt een opschaling van de aanpak naar een programma Noordelijke Wijken waarmee de wijkvernieuwing wordt verbreed naar Vinkhuizen, Paddepoel, de Oosterparkwijk en Lewenborg. Voor deze wijken komt meer geld beschikbaar op de korte termijn om zo een doorbraak te realiseren voor de noordelijke wijken.
De nieuwbouw van scholen wordt onverminderd voortgezet. Er komt een uitbreiding van de verlengde schooldag, waardoor leerlingen extra activiteiten aangeboden krijgen. Dat gebeurt vooral op scholen waar dit het hardst nodig is en op een manier die bij elke school past.
Spoor 4 Samen maken we Groningen
Verbeteren van de band tussen inwoners en overheid heeft de volle aandacht.
De gemeente kan het niet alleen. Met elkaar werken aan maatschappelijke vraagstukken is essentieel. Dat gebeurt in de dorpen en wijken, waar zeggenschap van inwoners meer ruimte krijgt. Dat gebeurt ook samen met de regio, in Den Haag en in Brussel.
Financiën
Dit coalitieakkoord is tot stand gekomen in een onzekere tijd. Gezien de grote lastenstijging waar huishoudens nu al mee te maken hebben, is ervoor gekozen de OZB niet te verhogen en het weerstandsvermogen ongemoeid te laten. De gemeentefinanciën moeten toekomstbestendig zijn. De coalitie presenteert een sluitende meerjarenbegroting.
Het coalitieakkoord en aanvullende informatie is te vinden op: http://gemeente.groningen.nl/coalitieakkoord
Het beoogde nieuwe college bestaat uit de burgemeester en acht wethouders:
Burgemeester Koen Schuiling: Openbare Orde & Veiligheid, Toezicht & Handhaving openbare ruimte, Nationaal Programma Groningen, Externe betrekkingen & Stedenbanden, Regionale Samenwerking, Media, Communicatie, Coördinatie Akkoord van Groningen Asielbeleid in relatie tot Veiligheidsberaad, Algemene Zaken, Gemeentearchief
Mirjam Wijnja (GroenLinks) Financiën, Groen & Klimaatadaptatie: 1e loco-burgemeester
Financiën, P&O, Gebiedsgericht werken en democratische vernieuwing,
Beheer en onderhoud, Groen & Klimaatadaptatie, Wijkwethouder Binnenstad
Carine Bloemhoff (PvdA) Onderwijs, Werk & Economie: 2e loco-burgemeester
Onderwijs, Werk & Participatie, Arbeidsmarktbeleid, Economische Zaken, Internationale Handel en Samenwerking, Toerisme & Recreatie, Haven & Marktwezen, Wijkwethouder Oude Wijken
Kirsten de Wrede (PvdD) Dieren, Eiwittransitie, Natuur & Cultuur: 3e loco-burgemeester
Landbouw & Platteland, Eiwittransitie, Natuur & Ecologie, Dieren, Circulaire Economie,
Cultuur, Dorpswethouder Haren en omgeving
Eelco Eikenaar (SP) Wijken, Zorg & Inkomen: 4e loco-burgemeester, Sociale Wijkvernieuwing, Zorg & Wonen, Huishoudelijke hulp, Armoede, Inkomen & Schulden
Accommodatiebeleid, Wijkwethouder West
Inge Jongman (ChristenUnie) Zorg, Opvang, Sport & Versterking: 5e loco-burgemeester
Zorg & Welzijn, Beschermd Wonen & Opvang, Ouderen, Sport & Bewegen, Versterking & Herstel, Dorpswethouder Ten Boer en omgeving
Philip Broeksma (GroenLinks) Energie & Duurzame Mobiliteit: 6e loco-burgemeester, Energietransitie, Verkeer & Vervoer, Publieke dienstverlening & ICT
Rik van Niejenhuis (PvdA) Wonen, Wijken & Ruimtelijke Ordening: 7e loco-burgemeester, Ruimtelijke ordening, Wonen, Fysieke Wijkvernieuwing, Grondzaken
Maatschappelijk vastgoed, Wijkwethouder Oost
Manouska Molema (GroenLinks) Jeugd, Gezondheid & Diversiteit: 8e loco-burgemeester, Jeugd & Jeugdhulp, Volksgezondheid, Zorg & Veiligheid, Integratie & Emancipatie, Asielzaken, Evenementen, Wijkwethouder Zuid
Foto’s: Rieks Oijnhausen