Ze loopt op een bepaalde manier gracieus en toch wat wankel naast parketpolitie de zittingszaal binnen. Beige broek, korte laarsjes, donker schouderlang haar. Ik noem haar Floor. Ze is 44 jaar. Buiten detentie leeft ze zonder adres. Ze mag zich vandaag gaan verantwoorden voor de rechter want ze heeft gestolen en ze heeft de diefstallen ook bekend. In de maanden september en in oktober neemt ze bij een warenhuis nepwimpers en kleding weg en bij een supermarkt croissants en bier. Voor ontbijt.
Heroïnehoertje
Floor is een heroïnehoertje. Ze tippelt op de baan voor een vluchtig moment van het hebben van geld, dat vervolgens in haar aderen verdwijnt. Ook voor een vluchtig moment. Ze zit op dit moment gedetineerd in een vrouwengevangenis voor andere diefstallen. Floor is wat men in winkels noemt een veroorzaker van overlast. Men kent haar. Floor loopt regelmatig met een geprepareerde tas rond te struinen bij de middenstand. Ze is al heel lang verslaafd en dat kun je horen aan haar manier van praten. Ze heeft duidelijk veel te lang gespoten.
Afkickprogramma
Ze vertelt dat ze in detentie een heroïnevervanger gebruikt tijdens haar laatste afkickprogramma. Een middel dat er voor zorgt dat ze de behoefte niet voelt om te moeten gebruiken. “Ik hoef echt niet meer.” Ze is volgens het openbaar ministerie de angst voor totale teloorgang als er niet na haar detentie direct wordt ingegrepen. “Mevrouw zou onmiddellijk in een zwart gat vallen en dat moet hoe dan ook voorkomen worden.” Omdat Floor nu ook voor diefstal vastzit en op 8 januari vrijkomt, zou het risico enorm zijn als zij zonder woon- of verblijfplaats zou komen te staan. Melden bij reclassering na detentie zal bij Floor niet helpen. Omdat ze dat niet gaat doen.
Op de tippelbaan
Binnen de kortste keren zal ze weer op de baan staan met een naald bungelend in haar arm. De rechter spreekt met haar als was het een soort overleg. Of ze wel begeleid wil wonen na detentie na een opname zodat ze niet in dat gat valt. “Want zo kan het niet. Dit gaat fout. Je hebt al grote kinderen.” Floor buigt zich naar voren en laat de rechter zien dat ze al grijs wordt. Dat het ook zo niet meer kan. Dat ze dit niet meer wil. En of er dan bij dat begeleide wonen ook iemand is die haar kan helpen rekenen. “Met huur en zo. Ik kan namelijk niet meer rekenen na alle heroïne die ik heb gebruikt.” Ze glimlacht hoogst onzeker. Ze raakt, Floor.
Kerels
Wat ontzettend jammer dat deze vrouw op de baan heeft gelopen. Te rotzooien met kerels voor een beetje geld. Geen vent die haar écht hielp zolang hij zelf maar aan zijn trekken kwam. Wat kon het schelen. Wegwerpmateriaal. Wat een mazzel eigenlijk, dat ze diefstallen pleegde. De rechter eist onder het mom ‘verzin een list’, een celstraf van 8 maanden waarvan 6 voorwaardelijk, met een proeftijd van 3 jaar. In het kort betekent dat dat Floor na haar ontslag uit detentie op 8 januari alsnog twee maanden moet zitten(artikel 63 Wetboek van Strafrecht). In die twee maanden kan een project worden opgezet om haar op te laten nemen met behulp van verslavingszorg en begeleid te laten wonen in de toekomst, met scherp toezicht van reclassering want deze vrouw moet nooit meer op de tippelbaan terecht komen. Het is een kwestie van redden wat er te redden valt.
Verzin een list
Bij politierechtzittingen doet de rechter meestal meteen na de eis van het OM (openbaar ministerie) ook de uitspraak. Nog voor dat de rechter uitspraak doet krijgt ze moederlijk en aandoenlijk advies van de rechter. “Dan komt u na 8 januari vrij maar dan gaat u meteen weer de cel in, begrijpt u dat? Na die twee maanden, dus in maart, is het zo dat u alsnog wordt opgenomen en van daaruit begeleid gaat wonen. Maar dat duurt nog even. Hoe vindt u dat?”
Naast mij zit een psycholoog die opnames maakt van de rechters. Het gaat over communicatie. Ik zie dat ze aandachtig luistert naar de rechter en naar Floor. Het zijn van die zaken die je ondanks de treurnis een goed gevoel geven. De rechter wil haar niet bij de straat, dit is haar kans. Floor is van het type; ontzettend knappe vrouw om te zien, uit de categorie; Je begrijpt het niet.
Ze raakt
De rechter knikt veelbetekenend naar haar en wacht op antwoord. En dat komt er. Het is een antwoord waar mijn hart een sprongetje van maakt. Een antwoord waardoor ik weer weet waarom ik dit werk in de rechtbank doe. Omdat onder andere Floor een verzameling verhalen is. Ze zegt; “Mevrouw de rechter, het maakt mij niet uit. Graag zelfs. 8 maanden of langer, alles beter dan waar ik vandaan kom.”
De psycholoog en ik kijken elkaar aan. Inderdaad, ze raakt. We slikken beide.
Indien iemand, nadat hem een straf is opgelegd, schuldig wordt verklaard aan een misdrijf of een overtreding voor die strafoplegging gepleegd, zijn de bepalingen van deze titel voor het geval gelijktijdig straf wordt opgelegd van toepassing.
Bron: Karin Smalbil Foto: Siebrand Wiegman