Lopend naar het Paleis Het Loo, links een beeld van Frederik Hendrik van Oranje.
Frederik Hendrik (Delft, 29 januari 1584 – Den Haag, 14 maart 1647), prins van Oranje en graaf van Nassau was stadhouder en kapitein-generaal van het leger van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Vanwege zijn vele succesvolle belegeringen, zoals van ‘s-Hertogenbosch kreeg hij de bijnaam ‘stedendwinger’.
Geboren in Delft als enige zoon uit het huwelijk van Willem van Oranje en Louise de Coligny ging hij studeren in Leiden.
Na zijn studie ging hij het leger in en volgde in 1625 zijn halfbroer Maurits op als stadhouder van Holland, Zeeland, Utrecht, Gelderland en Overijssel en opperbevelhebber van het Staatse leger. Het stadhouderschap over Drenthe en Groningen verwierf hij in 1640. De Republiek was verwikkeld in de Tachtigjarige Oorlog met Spanje en als opperbevelhebber gaf hij, evenals Maurits, voorkeur aan het belegeren van steden boven veldslagen. De geduchte veldheer veroverde onder andere Groenlo, Maastricht, Schenkenschans, Breda en Hulst. Zijn grootste overwinning was die van ‘s-Hertogenbosch in 1629.
Als staatsman had hij te maken met het reeds in de tijd van Maurits ontstane conflict tussen de remonstranten en de contraremonstranten, dat protestanten in het hele land verdeelde. Behendig bleef hij in het midden om beide partijen afhankelijk van hem te houden en verschilde hierin met zijn voorganger. Na het beleg van Breda in 1637 kregen de remonstranten de overhand in Holland en door de op handen zijnde vrede werd het voor de stadhouder moeilijker de oorlog gefinancierd te krijgen. Frederik Hendrik overleed in 1647; een jaar later werd de vrede met Spanje getekend.
Op persoonlijk vlak vond hij het heel belangrijk zijn prestige en vorstenallure in Europa te verhogen. Hij liet grootse paleizen bouwen, had een uitgebreide kunstverzameling en hield uitbundige feesten.
Frederik Hendrik trouwde Amalie van Solms-Braunfels (1602-1675), dochter van graaf Johann Albrecht I van Solms-Braunfels (1563-1623) en zijn vrouw Agnes van Sayn-Wittgenstein.
Frederik Hendrik werd geboren op 29 januari 1584 in Delft, waar hij op 12 juni in de Nieuwe Kerk aldaar werd gedoopt. Zijn vader, Willem van Oranje was weduwnaar van zijn eerste en derde vrouw en gescheiden van zijn tweede vrouw. Zijn vierde en laatste vrouw Louise de Coligny was de moeder van Frederik Hendrik. Zij was een Franse hugenoot, weduwe van Charles de Téligny en een dochter van de Franse admiraal Coligny, die beiden tijdens de Bartholomeusnacht werden vermoord. Willem en Louise trouwden op 12 april 1583 in Antwerpen en kort daarna vertrokken zij naar Middelburg, omdat Antwerpen door naderende Spaanse troepen onveilig werd. Later gingen zij naar Delft, waar ze neerstreken in het Prinsenhof, een voormalig klooster. Daar beviel Louise van Frederik Hendrik. Bij zijn doop kreeg de prins de naam Frederik Hendrik, vernoemd naar zijn peetooms: Frederik II, de koning van Denemarken en Hendrik van Navarra.
Sinds halverwege de zestiende eeuw was er in de Nederlanden een Opstand oftewel Tachtigjarige Oorlog gaande tegen de machthebber, de Habsburger en Spaanse koning Filips II. De Refromatie die begonnen was in Duitsland, had ook toegeslagen in de Nederlanden en veel mensen keerden de Katholieke Kerk de rug toe en kozen het protestantisme. Omdat de Filips II zichzelf zag als de verdediger van het katholieke geloof werden protestanten vervolgd en uitgesloten. Willem van Oranje, voormalig adviseur van de koning, was een van de leiders van de Opstand en daarom vogelvrij verklaard door Filips II. De inzet van de strijd was godsdienstvrijheid voor protestanten; na het tekenen van de Unie van Utrecht werd dit onafhankelijkheid.
Toen Frederik Hendrik bijna een half jaar oud was, werd Willem van Oranje in het Prinsenhof vermoord door de fanatieke katholiek Balthasar Gerards. Na zijn dood vertrok Louise met de kinderen voor een korte tijd naar Leiden. Daar kon Louise niet aarden en ze besloot naar Middelburg te gaan. Nog liever was ze naar Frankrijk gegaan, maar dat was geen optie vanwege de godsdienstoorlog die er woedde. Louise, zelf een Française, heeft haar zoon Franstalig opgevoed, volgens verfijnde Franse manieren en stelde ook Fransen aan die hielpen bij de opvoeding van Mooi Heintje, zoals Frederik Hendrik in zijn beginjaren ook wel genoemd werd. Ondertussen was Frederik Hendriks halfbroer, Maurits, stadhouder geworden van Holland.
In Middelburg bracht Frederik Hendrik zijn jonge jaren door en had daar als leermeester Janus van der Does (16 januari 1571), de oudste zoon van Janus Dousa die hem het rekenen, schrijven en lezen bijbracht. Enkele jaren verbleven zij daar om vervolgens in 1591 naar Den Haag te trekken. Daar woonde het gezin in paleis Noordeinde. Als voorbereiding op zijn studie werd Frederik Hendrik in Den Haag onderwezen door Louises eigen predikant, Johannes Uytenbogaert. Hij leerde Frederik Hendrik over het Christelijke geloof en tevens Latijn. Uytenbogaert heeft Frederik Hendrik beïnvloed in zijn tolerante houding bij conflicten tussen verschillende godsdienstige stromingen waar hij in zijn latere leven mee te maken zou krijgen. Twee en een half jaar later ging Frederik Hendrik naar Leiden om te studeren. Daar verbleef hij op het Rapenburg en kreeg les in wiskunde en landmeetkunde.
Meer lezen: Wikipedia