Gistermiddag, 1december, werd symbolisch een appelboom geplant bij Kunstlievend Genootschap Pictura aan de Sint Walburgstraat in het centrum van Groningen. Het planten van de fruitboom werd gedaan door de Groninger wethouder Mirjam Wijma en voorzitter van Pictura, Diederik van der Meide. In vroegere tijden stonden hier en de nabijheid zo’n achthonderd fruitbomen.

Pictura heeft de appelboom laten plaatsen als onderdeel van een ingrijpende opknapbeurt van haar historische onderkomen op de hoek van de Sint Walburgstraat en het Martinikerkhof. De tuin, die opnieuw is ingericht, gaat onderdeel uitmaken van een horecavoorziening. Pictura, dat in 1832 is opgericht, wil de komende jaren een groter publiek bereiken met een breed en verdiepend programma op het gebied van kunst en cultuur.

In het historische pand komt een ruimte met een kleine opstelling over de geschiedenis van Pictura, over het rijksmonument waar het zich sinds 1934 bevindt en over de directe omgeving van het Martinikerkhof. Het planten van de appelboom is een eerste bescheiden stap in die richting..

Historie

Ongeveer op de plaats van het huidige gebouw ‘Pictura’ stond waarschijnlijk een deel van de zogenoemde ‘weem’ (pastorie) van de St. Walburgkerk. De kelders, fundamenten en de onderste muurdelen herinneren aan deze periode. Ze zijn opgetrokken uit kloostermoppen. De St. Walburgkerk heeft in de late middeleeuwen plaats gemaakt voor de uitbreidingen van de Martinikerk. Alleen de straatnaam, St. Walburgstraat, herinnert nog aan de oude kerk. Oorspronkelijk bestond het gebouw’ Pictura’ waarschijnlijk uit twee afzonderlijke delen.

De Martinikerk vormt de begrenzing tussen het kerkhof en de drukke stad. De kerk kreeg zijn huidige vorm in het eerste kwart van de 16e eeuw. Vanaf het jaar 800 stond op deze plek een houten parochiekerk, de Sint Maartenkerk. Deze kerk was al een keer door een tufstenen gebouw vervangen toen in de eerste helft van de 13e eeuw de bouw van de huidige Martinikerk begon. In de late middeleeuwen werd het huidige Martinikerkhof in gebruik genomen als uitbreiding van het kerkhof dat aan de andere kant van de kerk lag. Ver daarvoor werden de eerste doden er al begraven, in de 5e eeuw na Christus.

Op het kerkhof stond vanaf de 12e eeuw nóg een kerk, de Sint-Walburgkerk. Het was een tufstenen kapel voor de bisschop van Utrecht, de landsheer van Groningen. Bij de kerk hoorden vele bijgebouwen en een omvangrijke appelhof. Op de plek van de waterput is in 1990 de stadsmarkering ‘Het Tiende Teken’ van Daniel Libeskind geplaatst ter gelegenheid van het 950-jarig bestaan van de stad Groningen. De Sint-Walburgkerk werd in 1627 gesloopt. De doden werden voortaan op het Nieuwe Kerkhof begraven. Vanuit de Martinikerk werd tot 1828 nog op het kerkhof begraven. Daarna mocht er binnen de stadsmuren en in de kerken niet langer begraven worden.