De Jacobuskerk in Rolde aan de Kerkbrink in het centrum van Rolde in de provincie Drenthe is een gotische kerk.

De eerste houten kerk van Rolde werd gebouwd omstreeks 900.

Deze kerk is meerdere malen vervangen. De huidige kerk werd gebouwd in de 15e eeuw, waarbij eerst de toren werd gebouwd, waarschijnlijk door Johan die Werckmeister, en daarna de kerk. Bij de restauratie in de jaren 1960 tot 1964 werd een Jacobsschelp op de plaats van een altaar gevonden. Waarschijnlijk was Jacobus dan ook een beschermheilige van de kerk. Ook Cosmas en Damianus worden als beschermheiligen genoemd.

Bij de restauratie in de jaren zestig van de 20e eeuw werd de kerk naar de oorspronkelijke vorm gereconstrueerd, waarbij de wijzigingen uit een eerdere verbouwing in 1854 ongedaan werden gemaakt. De 17e-eeuwse preekstoel is gemaakt door Dirck Jansz. Bijmholt. Het 19e-eeuwse orgel werd gebouwd door P. van Oeckelen en Zn. De gebrandschilderde ramen in het koor werden bij de laatste restauratie geschonken door onder meer de provincie Drenthe en zijn gemaakt door de glazenier Joep Nicolas. Zes van deze glazen geven de Drentse dingspelen weer. Rolde was de hoofdplaats van het landschap Drenthe. De vergadering van etten voorgezeten door de drost kwam drie keer per jaar in de kerk van Rolde bijeen en eenmaal per jaar in de Magnuskerk van Anloo.

De kerktoren diende als baken voor reizigers van en naar Groningen. Ook vormde de toren het richtpunt bij de verkaveling van het Westersche Veld en Oosterveld van Rolde. Dit zorgde voor een radiale verkavelingsstructuur, waarbij de kavels nabij Rolde smal beginnen en breed eindigen. Ondanks de ruilverkavelingen in het gebied is deze structuur nog gedeeltelijk te herkennen.

Bron: Wikipedia