wethouder paul de rook en roeland van der schaaf -co-creatie paddepoel
Leert Groningen van de ervaringen in participatie met inwoners door de jaren heen? En past Groningen haar lessen ook toe in nieuwe projecten? Dat was wat de Rekenkamercommissie van de gemeente Groningen zich (kort samengevat) afvroeg. Het antwoord op die vragen op basis van een onderzoek van de Rekenkamercommissie is: ja.
Breder toepassen
Groningen leert van haar ervaringen en ze past haar lessen ook toe. Tegelijk blijkt uit het onderzoek dat Groningen de lessen – die nu vooral in het gebiedsgericht werken en op centraal niveau in de organisatie en in het college worden geleerd en toegepast – ook breder in de organisatie en in de politiek zou kunnen toepassen. En Groningen zou nog bewuster en consequenter kunnen leren.
Vooruitstrevend
Uit het onderzoek blijkt dat Groningen de laatste jaren echt belangrijke stappen heeft gemaakt met bewonersbetrokkenheid. Dat komt naar voren bij het zoeken naar een gelijkwaardige dialoog met de inwoners en het erkennen dat die inwoners op verschillende manieren en met een verschillende intensiteit betrokken willen worden bij allerlei vormen van participatie. Vergeleken met andere gemeenten is Groningen hierin echt vooruitstrevend.
Meer evalueren
Uiteraard zijn er ook zaken die (nog) beter kunnen. Zo wordt geconstateerd dat de vooruitstrevende werkwijze nog niet in alle geledingen van de gemeente is doorgedrongen. Verder blijkt ook dat experimenten niet altijd worden geëvalueerd, terwijl juist daar veel van geleerd kan worden. Het beleid ten aanzien van burgerbetrokkenheid is om verklaarbare redenen niet vastgelegd in een uitgebreide beleidsnota. Door dat niet te doen wordt ruimte gegeven aan experimenten en kan er snel worden geanticipeerd op externe ontwikkelingen. Maar het maakt het wel lastiger om de werkwijze in de hele gemeentelijke organisatie toe te laten passen.
Verder kijken
Ook de rol van de gemeenteraad komt in het onderzoek aan de orde. Geconstateerd wordt dat de raad verschillende opvattingen heeft over burgerbetrokkenheid. Dat is uiteraard niet nieuw. De vraag is wel hoe daar vervolgens mee om te gaan. Het zou goed zijn als de raad het niet alleen bij die constatering laat, maar verder kijkt naar de verschillen en overeenkomsten. Daarmee wordt duidelijk welke politieke keuzes er kunnen worden gemaakt en op hoeveel steun die berusten.
Zeggenschap op stadsniveau
Uit de in het kader van het onderzoek uitgevoerde enquête komt naar voren dat inwoners niet alleen op het niveau van hun wijk of buurt, maar ook op het niveau van de stad als geheel willen meedenken en invloed uitoefenen op het beleid. Vanuit de gemeente ligt het accent sterk op het wijkgericht werken. College van B&W en raad zouden ook kunnen nadenken over hoe de inwoners meer te zeggen kunnen krijgen op het niveau van de stad als geheel. Op basis van deze conclusies legt de Rekenkamercommissie vier aanbevelingen aan de raad voor.
Vier cases
Het onderzoek is in opdracht van de Rekenkamercommissie uitgevoerd door onderzoeksbureau Necker van Naem. Naast documentenstudie en interviews met betrokkenen is er een bijeenkomst georganiseerd voor raadsleden, ambtenaren en inwoners om specifiek vier cases nader te bespreken en ervaringen te delen. Het gaat om de cases Leefstraten (waarbij bewoners zelf hun straat (her)inrichten met medewerking van de gemeente), Woldringlocatie (ontwikkeling van een woonlocatie langs de westelijke ringweg), Wijkbedrijf Selwerd (aanvankelijk vanuit de gemeente opgezet maar later door bewoners overgenomen initiatief om ideeën uit de wijk samen te brengen en ruimte te bieden voor startende ondernemers) en Coenderspark (initiatief van bewoners om het Coenderspark op te knappen).
Onafhankelijk
De Rekenkamercommissie heeft haar onderzoeksrapport aangeboden aan de gemeenteraad van Groningen. Die bespreekt de conclusies en aanbevelingen binnenkort in de raadscommissie. Het is aan de gemeenteraad om de aanbevelingen van de Rekenkamercommissie over te nemen. De Rekenkamercommissie is een onafhankelijke commissie die ten behoeve van de gemeenteraad controleert of het beleid van de gemeente goed werkt en of de gemeente het geld goed heeft uitgegeven.
Het complete rapport ‘Bewonersbetrokkenheid’ is te vinden op https://gemeente.groningen.nl/rekenkamercommissie
Klinkt sympathiek, maar het moeilijkste mis ik, “luisteren naar de bewoners”.
De dames en heren wethouders kunnen de bewoners wel uitnodigen voor een bijeenkomst en hun plan prachtig uitleggen aan de hand van een presentatie, maar dat zegt nog steeds niet dat er naar de bewoners word geluisterd, laat staan met de bewoners overlegd om tot een goed eindresultaat te komen.
Men geeft de bewoners de illusie dat ze iets in te brengen hebben door ze zienswijzen te laten invullen met ideeën en doet alsof men naar ze luisterd, maar de realiteit is dat alles wat de bewoners aandragen regelrecht de prullenbak in gaat.
De bewoners weten wat er in hun buurt leeft, hoe het er reilt en zeilt en dat zijn belangrijke punten om naar te luisteren.
Ik haal het Wilgenpad, het fietspad in het park Selwerd, nog maar eens aan.
Als er tijdens de planning serieus overleg met de bewoners was geweest en naar deze mensen was geluisterd, dan waren ze er gezamenlijk echt wel uitgekomen en had het een hoop geld en tijd bespaard, maar de wethouders voelen zich te goed en hebben last van regentengedrag, ze zien niet graag dat er aan HUN plannetje geknaagd word door een stel bewoners, die in hun ogen alleen maar vervelend zijn en nergens verstand van hebben.