Optredens The Kinks in Utrecht en Marum in 1966.
Op de zaterdag 7 mei 1966 werd het mei-festival van de P.v.d.A. in de Utrechtse Jaarbeurshallen gehouden. De maandag erop stonden de kranten bol van verontrustende artikelen want het was tot wilde taferelen gekomen. Vooral in de Margriethal ontstond groot tumult bij het optreden van de Haagsche beatgroep The Motions.
De vele aanwezige enthousiaste jongeren doorbraken op een gegeven moment de dranghekken en bestormden het podium. Coulissen werden omvergegooid en tenslotte begaf het podium het zelfs onder het gewicht van de honderden jongelui. Het was in die tijd een veel voorkomend gebeuren dat optredens van beatgroepen geheel uit de hand liepen, natuurlijk met als groot voorbeeld het totaal mislukte optreden van The Rolling Stones in het Kurhaus in Scheveningen.
Herman Stok, destijds een van de belangrijkste deejays en vooral werkende voor de VARA, was ingehuurd door de organisatie en had de presentatie van het programma in deze Margriethal. Hij zag echter geen kans de jongelui in toom te houden. Het programma werd zelfs langdurig onderbroken in een poging het podium te herstellen.
Ook voor de mensen van de lokale GGD was er het nodige werk aan de winkel: in het gedrang voor de podia kwamen verschillende jongeren bekneld te zitten. In de middagpauze werd door de organisatoren, in overleg met de politie, besloten alle beatevenementen in de Irenehal te concentreren. De leiders van de P.v.d.A. waren volgens de verslaggevers zelf ook nogal geschrokken van de ernstige ordeverstoringen. Hier en daar waren zelfs serieuze vechtpartijen uitgebroken.
De heer De Meester, destijds algemeen secretaris van de PvdA, had de indruk, dat enkele honderden jongeren met de vooropgezette bedoeling naar het mei-festival waren gekomen met als doel herrie te schoppen. Veel artiesten, zelfs leden van beatgroepen, die toch wel wat gewend waren, klaagden over de ondraaglijke sfeer van het mei-festival, waarin zij moesten optreden. Het geschreeuw en gejoel overstemden soms de gitaarversterkers. In die tijd waren het nogal bombastische camera’s die door de televisieploegen werden ingezet maar de opruiende menigte had er geen moeite mee en dus werden ze omver gelopen en microfoons werden vertrapt.
Ook de leden van de Motions zouden zich het PvdA-mei-festival 1966 nog lang herinneren: hun elektrische installatie werd omver gelopen en vertrapt en de instrumenten liepen ernstige schade op. Tijdens het gedrang voor de podia in de Irene- en Margriethal ontstonden af en toe felle vechtpartijen, waarbij met stoelen en bierflesjes werd gesmeten. In de kranten was verder te lezen dat het binnenterrein van de Jaarbeurshallen bezaaid was met papier en scherven van bierflesjes.
Er waren langharige knapen, die alle hallen afstroopten op zoek naar lege bierflesjes om ze onder gejoel en gekrijs buiten of binnen aan scherven te gooien. Slechts enkele geüniformeerde politiemannen waren er in principe aanwezig en die werden langdurig door de jongeren uitgejouwd.
Enkele dagen later werd bekend dat de medewerkers van de GGD een ware pendeldienst hadden onderhouden om enkele tientallen gewonden af te voeren. De aanwezige EHBO’ers kwamen handen te kort om flauwgevallen jongens en meisjes te behandelen. Extra politie werd ingezet en de 110 Utrechtse politiemannen en 180 ordebewakers van de P.v.d.A moesten alle zeilen bijzetten om de 12.000 jongelui in deze hal in bedwang te houden.
De belangrijkste band die gecontracteerd was voor het festival — de Kinks uit Engeland — lieten een uur lang op zich wachten, omdat de organisatie er niet in slaagde hen veilig binnen te loodsen. Daarna weigerde hun manager dat The Kinks niet zouden optreden als niet voor de veiligheid van zijn pupillen kon worden gezorgd. Via een haag van 40 agenten bereikten The Kinks tenslotte het podium, maar aangezien de wilde menigte niet tot bedaren was te brengen was het podium heel snel weer leeg.
Besloten werd maar snel af te reizen naar het noorden van ons land waar de Kinks dezelfde avond een optreden zou hebben in het toen zeer bekend staande uitgaanscentrum ‘De Kruisweg’. Hier trad de Britse formatie op voor ruim 2000 tieners. Uiteraard was de toenmalige eigenaar van dit uitgaanscentrum op de hoogte van de gebeurtenissen, eerder die dag in Utrecht en hij vreesde het ergste voor de avondactiviteit in Marum.
Tot zijn grote opluchting waren er geen wanordelijkheden. Het Nieuwsblad van het Noorden wist op de maandag na het optreden te melden dat volgens de politie in Marum en een dochter van de exploitant, Rudolphus, het allemaal wel erg meegevallen was. “Er is zelfs geen glas gebroken”, vertelde mej. Rudolphus. Wel waren er een paar meisjes flauwgevallen. De politie verklaarde dat dit kwam door het gedrang. Mej. Rudolphus echter zei dat deze meisjes ‘gewoon hysterisch’ waren en bij het zien van de aanbeden Kinks al bezwijmden.
Alles duidde er op dat het aan de bezoekers uitdelen van enkele duizenden exemplaren van het blad Muziek Expres destijds goed heeft gewerkt. De bladen werden grotendeels versnipperd en het meubilair bleef grotendeels heel. Vechtpartijen deden zich niet voor het hardhandig van het podium verwijderen van opdringerige fans buiten beschouwing gelaten. Mej. Rudolphus vertelde, dat er ruim 2000 kaartjes van f 5,– waren verkocht. Het optreden van de beatgroep, dat slechts een half uur duurde, begon om 10 uur in de avond.
Andermaal het Nieuwsblad van het Noorden: ‘De veelal met speciale bussen aangevoerde tieners kregen in Marum meer waar voor hun geld dan op het socialistische meifeest in Utrecht. Daar verlieten, zoals op de televisie was te zien, velen de zaal nadat was verteld dat het optreden van The Kinks niet door zou gaan. Bij The Motions was het al wild genoeg toegegaan. The Kinks zijn heel duur, vertelde mej. Rudolphus. Hoeveel het optreden kostte wilde zij niet zeggen, maar wel vertelde zij dat er minstens 1500 bezoekers nodig waren om de avond renderend te maken.’
Hans Knot