In veel wijken in Nederland waaronder de Groninger wijken Lewenborg, Selwerd, Paddepoel en Tuinwijk werken scholen, ouders, wijkinstellingen en andere opvoeders samen aan de Vreedzame Wijk. Gezamenlijk slaan ze de handen ineen om de kinderen op te voeden tot een democratisch burger. Het programma stimuleert sociale verbondenheid. Kinderen voelen zich gehoord en gezien, leren samen beslissingen te nemen én om samen conflicten op te lossen. De instellingen in de wijk volgen gezamenlijk een training om op wijkniveau een eenduidige pedagogische aanpak te hanteren. Voor de kinderen is het duidelijk dat op school, thuis en in de buurt dezelfde verwachtingen, regels en afspraken gelden. Deze aanpak moet meer houvast bieden voor zowel de opvoeders als de kinderen.

Hoe als school om te gaan met de nasleep van de aanslag in Parijs?

De aanslag op de redactie van het satirische tijdschrift Charlie Hebdo komt met leraren, leerlingen en ouders de school binnen, zoals het wereldnieuws wel vaker de school binnenkomt. Wij kunnen ons goed voorstellen dat het moeilijk is om hier als school op een pedagogische wijze mee om te gaan.

Tegelijkertijd is dat in onze optiek wel nodig. Om verschillende redenen.

• Een school die werkt met het programma van De Vreedzame School heeft een duidelijke pedagogische doelstelling: kinderen leren wat het betekent om in een democratische samenleving op te groeien. De aanslag in Parijs zet de discussie over de grondwaarden van een democratie op scherp. Het is – hoe verschrikkelijk ook – een gebeurtenis die vraagt om een pedagogische reactie. Het is een uitgelezen kans om met de leerlingen het leven in een democratie te bespreken.
• Een gevolg van de aanslag kan zijn dat bevolkingsgroepen – ook in ons land – tegenover elkaar komen te staan. Dit raakt de kinderen in onze klassen, zeker in wijken met een deels islamitische bevolking. De school kan daarin wellicht een compenserende bijdrage leveren.
• Ook al gebeurde deze aanslag niet in ons eigen land, het geweld is dichtbij gekomen. Voor kinderen in de leeftijd van de basisschool blijven dergelijke gebeurtenissen misschien op afstand, maar toch komen de gevoelens, gedachten en meningen die daarover meestal buiten de school ontstaan, de komende weken op kindervoeten de school in.

In uw groep zitten misschien:

• leerlingen die zelf veel geweld hebben meegemaakt en bij wie het korstje op hun wonden weer wordt open gekrabd;
• leerlingen uit gezinnen waarvan de ouders zulke traumatische ervaringen hebben opgedaan;
• leerlingen met familie en vrienden in de gebieden die nu in oorlog zijn of waar terroristische aanslagen dreigen;
• leerlingen die door hun geloof en cultuur op de een of andere manier meer verbonden zijn met de recente gebeurtenissen, en daar thuis nadrukkelijk mee worden geconfronteerd.
• Een discussie over de voors en tegens van terreur en oorlogsgeweld is voor hen geen ver-van-mijn-bed-show, maar zou zo maar een bedreigende werkelijkheid kunnen zijn.

• En misschien nog wel de belangrijkste reden: we zullen altijd – zeker in opvoeding en onderwijs – een inspanning moeten verrichten om ervoor te zorgen dat onze jeugd zich wil verbinden met deze democratische samenleving. Hoe ingewikkeld de materie ook is, en hoe weinig we ook kunnen veranderen aan de mondiale problemen, wat we wél kunnen doen is onze bijdrage leveren aan die zo noodzakelijke binding van  jongeren met onze samenleving.

Het programma van De Vreedzame School is een krachtig instrument om verstandig met conflicten en meningsverschillen in school en klas om te gaan. Onder deze omstandigheden willen wij alle scholen laten delen in de ervaringen die we hieromtrent hebben opgebouwd. In dit katern geven we eerst een aantal algemene suggesties, en vervolgens vier uitgeschreven lesbrieven die ingezet kunnen worden in de klassen.

Bron: De vreedzame wijk