Twee kinderen van groep 7b van de Nassauschool hebben vanmiddag op de kinderwerktuin in de Groninger wijk Paddepoel  het bijzondere  “Hotel” voor beestjes  formeel geopend. De beestentoren gaat een structurele rol vervullen in de lessen over de rol van bijen in de natuur en in het bijzonder in de tuin en onze voedselvoorziening. Pier Nijenhuis heeft het bijenhotel gebouwd.

Voorbereidingen
Tijdens de les in het afgelopen jaar hebben ongeveer 200 basisschoolleerlingen gezamenlijk een groot bijenhotel ingericht op de kinderwerktuin in Paddepoel.  Ze leerden er dat onze bijen in gevaar zijn. En ook dat daarmee op den duur de plantengroei om ons heen, ons voedsel en zelfs ons eigen voortbestaan, gevaar loopt.

Een impressie van vanmiddag: (4 jaar geen bijen – geen mensen)

 

Alle foto’s van vanmiddag: klik hier

In aansluiting op een jaar lang tuinieren hebben zeven groepen 7 nu elk een deel van de inrichting op zich genomen van een groot bijenhotel. De inrichting door de kinderen bestaat uit zowel huisvesting als het poten van nectarplanten om er de vele bijen en andere insecten die in een gezonde natuur thuis horen, te helpen in hun voortplanting en overleving. Hoewel het doorgaans een “bijenhotel” genoemd wordt hebben de kinderen de brede rol van bijen en andere insecten in de natuur al ervaren op zowel hun eigen tuinen, als in de les rond hun werk aan het hotel. Ze weten dat er bijvoorbeeld ook wespen in thuis zijn, die er voor zorgen dat insectensoorten elkaar niet gaan overheersen.

Een “bijenhotel” is veel meer dan alleen een huis voor bijen

Waarom een “bijenhotel”

Het is al regelmatig in het nieuws geweest, het gaat met onze bijen niet goed. Er is te weinig voedsel (nectarplanten), sprake van ziekten en zelfs vergiftiging. Blijft het slecht gaan met de bijen dan is dat op termijn ook slecht voor ons want bijen zijn onmisbaar voor de bestuiving van gewas­sen.

Alleen dan komen er vruchten en of nieuwe zaden om de teelt van het gewas voort te kunnen zetten. Er is dus alle reden (ook uit ons eigen belang) om iets voor de bijen te doen. Dat kan door het zaaien / aan­planten van nectarplanten maar ook door het plaatsen van kleine of zelfs grotere voorzieningen waar ze zich kunnen voortplanten en waarin ver­schillende van hen kunnen overwinteren.

Een “bijenhotel” is meer dan een huis voor bijen.

Maar de zelfbouw van een bijenhotel doet nog meer. Door een bijenhotel te bouwen ga je iets doen voor de natuur, word je ook vanzelf nieuwsgierig naar wie daar dan van profiteren en hoe. Je gaat dus beter kijken en met die extra aandacht ga je merken dat er veel te ontdekken en te zien is in en rond zo’n hotel.

Maar wat is dan zo’n ”bijenhotel”?

Wat wij een “bijenhotel” noemen is een kunstmatige bundeling van gewone dingen in de natuur, zoals een open plek in het zand, een warme plek in de volle zon (een steilwand), een veld vol met afgebroken holle planten­stengels, gaten in rottend hout enzovoort. Voor veel dieren zijn dit levens- / voortplantings­voor­waar­den. Maar in het landschap waarin wij alles naar onze hand zetten zijn ze niet meer algemeen. Alle “bijenhotels”, ongeacht hun vorm en grootte voorzien in de vervanging van zulke plekjes.

Maar de naam “bijenhotel” is raar want het zijn niet enkel bijen die er in komen. Ook veel andere insecten ge­brui­ken ze. Vooral wespen maar ook andere insecten (oorworm, vlinders, lieveheersbeestjes, wantsen) en soms ook nog heel andere dieren (muizen, winter­koning). In het vervolg van deze tekst noemen we ze dan ook dierenhotels.

Biodiversiteit

Dat er zoveel verschillend leven gebruik maakt van onze dierenhotels ontdekken we als we er naar kijken. Maar waarom zouden we, als het er al zoveel zijn, ze willen helpen. Zijn alleen honingbijen dan niet genoeg (die niet in het hotel maar in hun zelfgebouwde raten van was in kasten of korven leven)? Nee. De natuur bestaat uit talloze planten, dieren, schimmels, bacteriën en meer. Dat geheel van organismen, die alle­maal verschillen in eigen­schappen en leefwijze, beschrijven we als de biodiversiteit. Allemaal leeft het samen met en van elkaar. Als er soorten uitvallen is de natuur net zoals een kaartenhuis, dan kan alles instorten. Daarom is elk onderdeel belangrijk en zorgen voor de natuur is dus ook zorgen voor jezelf!

Wie dat alles zijn rond en in ons dierenhotel zie je gemakkelijk

Bijen: Rond het dierenhotel zie je alleen-levende “solitaire / wilde” bijen, geen sociaal levende honing­bij. In hun vaak kleine leefgebied moeten ze, dicht opeen, voedsel, nestplekken, nestbouwmateriaal en een geschikt kli­maat vinden. Daar helpt ons hotel ze bij. Samen met honingbijen zijn ook zij onmisbaar als versprei­ders van stuif­meel voor wilde planten en voedingsgewassen. Je ziet het ze mee brengen aan poten of buik. Aardhommels, die eigenlijk ook sociale bijen zijn kun­nen hier hun eigen nestjes in het zand maken.

Wespen: Je ziet hier enkel de alleen levende “solitaire” wespen. Zij zijn de natuurlijke vijanden van spinnen, en uiteenlopende insecten waaronder plaagdieren als bladluizen, rupsen en wantsen wat illustreert dat ze voor de tuin een belangrijke rol hebben als biologische bestrijders. Van zowel de bijen als wespen groeien de larven op in het hotel om vaak al als volwassen insect de hele winter af te wachten tot het voorjaar.

Parasieten: de kleurige goudwesp legt haar eigen eitje op dat van een niet oplettend wilde bijenvrouwtje. De sluipwesp steekt haar lange ei-legboor dwars door de zandwandjes heen om haar ei af te zetten. Ook sommige vliegen lukt het hun eitje in de broedkamer af te zetten waarop hun larve de bijenlarve en voedselvoorraad op eet.

Vele zie je afgebeeld op de vrij te downloaden zoekkaart: klik