Na een carrière van veertig jaar gaat psychiater prof. dr. Willem Nolen met emeritaat. Aan het einde van het internationale symposium over Stemmingsstoornissen dat op donderdag 14 februari 2013 ter gelegenheid van zijn emeritaat werd georganiseerd werd hij benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Peter Rehwinkel, burgemeester van Groningen, reikte hem de versierselen uit.
Nolen heeft in de afgelopen decennia grote landelijke invloed gehad op de diagnostiek en behandeling van depressies en bipolaire stoornissen. Hij droeg jarenlang bij aan vernieuwingen van het DSM, het diagnostisch handboek van psychiatrische aandoeningen. Daarnaast deed hij als onderzoeker onder meer onderzoek naar de werkzaamheid van medicijnen. Dat deed hij soms in samenwerking met de farmaceutische industrie, maar hij deed juist ook onderzoek naar problemen waar de industrie geen belangstelling voor heeft. In zijn onderzoek naar de vroege herkenning van bipolaire stoornissen kijkt hij nadrukkelijk ook naar de biologische factoren die daarbij een rol kunnen spelen, zoals immunologie en de ontwikkeling van het brein.
In 2004 trad Nolen aan in Groningen als hoogleraar Emotionele Stoornissen in Groningen. Als hoofd behandelzaken van de afdeling Emotionele Stoornissen zette hij zich jarenlang met al zijn deskundigheid en empathie in voor zijn patiënten. Ooit was hij een van de eerste psychiaters die het belang van patiëntenvoorlichting inzag en in 1990 auteur van het eerste voorlichtingsboek over psychiatrische stoornissen voor het algemene publiek. Sindsdien is hij actief betrokken gebleven bij de ontwikkeling van talloze patiëntenfolders van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP).
Als lid van de Commissie Hulp bij Zelfdoding van de NVvP leverde hij een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van een richtlijn voor psychiaters bij het omgaan met verzoeken om hulp bij zelfdoding door psychiatrische patiënten. Ook was hij, naast al zijn andere werkzaamheden, steeds bereid patiënten te spreken die ondraaglijk lijden en vroegen om levensbeëindiging. Hij stond hun behandelaars bij in het benutten van de nog bestaande mogelijkheden voor levenshulp en het beoordelen van de criteria voor hulp bij zelfdoding.
Daarnaast was en is Nolen actief bij vele verenigingen. Zo was hij betrokken bij de oprichting van de Vereniging Manisch Depressieven en Betrokkenen en werd hij vorig jaar na een actief lidmaatschap van 25 jaar benoemd tot erelid. Ook nam hij het initiatief tot de oprichting van het Kenniscentrum Bipolaire Stoornissen en de stichting Bevordering Klinisch Onderzoek in de Psychiatrie (BKOP). In 2012 werd hij gevraagd voor de prestigieuze functie van President van de International Society of Bipolar Disorders. Dit voorzitterschap zal hij na zijn pensioen voortzetten.
Afscheidssymposium
Nederlandse en buitenlandse collega’s met wie Nolen intensief heeft samengewerkt buigen zich tijdens het afscheidssymposium dat in het teken staat van stemmingswisselingen samen met hem over de vraag “hoe ver zijn we anno 2013 gekomen en wat zijn de vooruitzichten?” Daarbij gaan wetenschappelijke vorderingen en de vertaling daarvan naar de klinische praktijk hand in hand.
Foto’s: Siebrand Wiegman