Het strengere handhavingsbeleid van de gemeente Groningen om uitkeringsfraude te voorkomen, heeft duidelijk haar vruchten afgeworpen. De gemeente heeft de doelstellingen die ze voor 2013 had geformuleerd niet alleen behaald maar zelfs ruim overstegen.

De gemeente heeft  vorig jaar met dezelfde handhavingscapaciteit fors meer fraude beëindigd en meer onrechtmatige aanvragen afgewezen dan in 2012 en de jaren daarvoor. Dat resulteerde het afgelopen jaar ten opzichte van vorige jaren in een extra besparing van  € 1.826.000 op de bijstandsuitgaven. Dit was ook nodig, want het Rijk had de gemeente Groningen voor het jaar 2013 fors minder geld beschikbaar gesteld voor het betalen van uitkeringen. De gemeente Groningen heeft als gevolg van andere Rijksbezuinigingen nog steeds een tekort op de bijstandsuitgaven, maar door de goede handhavingsresultaten is dit tekort minder gestegen.

Doorgaan met huidig beleid
Op 1 januari vorig jaar is landelijk een strengere fraudewet ingegaan. Duidelijke informatie en een goede dienstverlening moeten fraude voorkomen. Daarbij zijn de sancties bij geconstateerde fraude behoorlijk aangescherpt. Zo moeten fraudeurs niet alleen het fraudebedrag terugbetalen, maar krijgen zij daarnaast een boete die net zo hoog is als het gefraudeerde bedrag. Niet alleen de boetes worden hoger, de pakkans ook. Gemeentes kregen steeds meer mogelijkheden om te controleren of klanten de juiste informatie hebben doorgegeven. Denk aan koppeling van bestanden en ruimere mogelijkheden om de woonsituatie te controleren. Daarnaast zet de gemeente haar handhavingscapaciteit zo in dat er zoveel mogelijk fraudeonderzoeken kunnen worden verricht. Meer onderzoeken betekent een hogere pakkans.

Voorkomen van fraude
Gezien de goede resultaten over 2013 gaat de gemeente in 2014 door met het vorig jaar aangescherpte handhavingsbeleid. Dat beleid is en blijft gericht op het beëindigen én voorkomen van fraude. De gemeente roept mensen met een uitkering in haar voorlichting herhaaldelijk en dringend op altijd de juiste gegevens aan de gemeente door te geven. Het landelijke én gemeentelijke motto hierbij is: ‘Voorkom problemen, weet hoe het zit’. Dit is een campagne van Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Iedereen weet – of zou kunnen weten – waar hij zich aan te houden heeft. Daarnaast gaat de gemeente intensiever controleren bij de aanvraag van bijstand. Alleen burgers die bij de aanvraag  recht hebben op een uitkering mogen die uitkering toegekend krijgen. Voorkomen is beter dan genezen.

Controle op maat
Naast preventie handhaaft de gemeente ook door controle op maat. Uit de resultaten van eerdere onderzoeken blijkt dat fraude bij bepaalde groepen klanten, zoals woningdelers, meer voorkomt dan bij andere groepen. Klanten waarbij een intensieve controle noodzakelijk is, worden daarom intensief gecontroleerd; klanten waarbij dit niet noodzakelijk is, worden op de reguliere wijze gecontroleerd (een soort basisniveau). Want de overgrote meerderheid van de klanten houdt zich keurig aan de regels en voorschriften. De meeste mensen begrijpen waarom er regels en verplichtingen zijn.

Dig Istha
Dig Istha (PvdA) is als wethouder verantwoordelijk voor onder andere Sociale Zaken en Werkvoorziening. Hij benadrukt: “Een effectief handhavingsbeleid is maatschappelijk van het allergrootste belang. Misbruik van sociale voorzieningen moet zo veel mogelijk en in een zo vroeg mogelijk stadium worden teruggedrongen”.